■ سیر تحول سیستم های سازه و پوشانه استادیوم های ورزشی بخش عمران

سیر تحول سیستم های سازه و پوشانه استادیوم های ورزشی

چکیده:

می توان به جرات ادعا کرد که موضوع طراحی سازه همزمان با آفرینش معماری همواره مطرح بوده است . در طول تاریخ ساختمان هر کجا این دو “هنر” در تکمیل یکدیگر به کار گرفته شده اند، بناهای ماندگاری بوجود آمده اند. در دوران معاصر ترکیب و تلفیق سازه و معماری بعنوان دو عنصر ضروری و جدایی ناپذیر برای ساختن هر ساختمان،نمود بیشتر و بارزتری یافته و توجه نکردن به هریک از این عوامل و دخالت ندادن آن در ساخت موجبات بوجود آمدن نقص در شکل گیری و کاربرد ساختمان خواهد شد.

اما در برخی موارد در صنعت ساختمان،لزوم همراهی آفرینندگی معماری و ملاحظات سازه ای بروز عیان تری می یابد.از موارد بارزی که سازه نقش عمده ای را ایفا کرده و به جز نقش ایستایی همپای معماری در زیبایی فرم نیز سهیم است،ساختمان هایی با دهانه های بزرگ از قبیل فرودگاه ها،ایستگاه های راه آهن و استادیوم های ورزشی هستند.با شروع نهضت معماری مدرن و استفاده از روش ها و مصالح پیشرفته به جای روش ها و مصالح سنتی ،روند ساختمان سازی نیز به سرعت تغییرکرده و این تغییرات به نوبه خود موجب به وجود آمدن سیستم های جدید سازه ای شده اند.این سیستم های سازه ای تاثیر بسزایی در معماری دوران معاصر داشته و زمینه ساز خلق سبک های نوین معماری گشته اند.

در این مقاله کوشیده ایم سیر تحول سیستم های سازه در نیم قرن اخیر را با بررسی استادیوم های ورزشی و سیستم سازه ای آن ها که بخوبی نماینگر تحول سیستم های سازه ای و ترکیب و تاثیر آن بر روی معماری هستند،مورد نقد و بررسی قرار دهیم.
شرح سیستم های سازه:

همزمان با بوجود آمدن معماری مدرن و تغییر نگرش به اجزای ساختمان و بنا وحتی کاربرد و عملکرد آن ،نحوه استفاده و طرز برخورد با اجزای معماری چون نما و فرم وهمچنین بخش سازه دچار تغییر وتحول اساسی گردید.معماری مدرن با تاکیدی که بر استفاده از فولاد و بتن داشت موجب گشت تا امکان آفرینش ساختمان های بزرگ با استفاده از قدرت و استحکام فولاد و بتن که دیر زمانی شبیه به رویا بود به حقیقت بپیوندد. تحول علم سازه نیز همزمان با آن باعث طراحی و بوجود آمدن فضاهایی با دهانه های بالاتر از 70 متر در این دوران گردید که این سیر تحول تا به امروز ادامه دارد.

اجزای استادیوم های ورزشی را اگر از لحاظ معماری و سازه بخواهیم تقسیم بندی کنیم می توانیم به سه بخش 1- بخش تماشاگران 2-بخش و محل زمین بازی 3- سقف و پوشاننده مجموعه اشاره کرد. که اجزای دیگری همانند بخش تاسیسات و فضاهای اداری و خدماتی در این تقسیم بندی در ذیل بخش نخست(بخش سکوی تماشاگران) گنجانیده و از این بخش به حساب آمده است.

سیستم های سازه ای و سیر تحول آن ها در نیم قرن اخیر بیشتر در قسمت پوشاننده ها و کاور استادیوم ها (سقف مجموعه های ورزشی) نمود و جلوه بیشتری داشته است،هر چند که نمی توان نحوه اجرا و پیشرفت تکنولوژی ساخت واجرای بخش های دیگر مجموعه های ورزشی از قبیل بخش سکوهای تماشاگران،فضاهای ارتباطی و عملکردی و خدماتی و خصوصا نحوه اجرای پی و فونداسیون و نوع بتن با عیارهای بالا و مقاوم در برابر نیروها و فشارهای وارده را ندیده گرفت.

و در ادامه